Sunday, July 5, 2015

ठसा

आटपाटनगरीतल्या अनेक माणसांना एक गमतीदार सवय होती. दिसलेल्या, ऐकू आलेल्या, किंवा वाचलेल्या प्रत्येक गोष्टीवर आपला स्वतःचा ठसा असलाच पाहिजे असा त्यांचा समज होता, आणि त्याप्रमाणे ते वर्तन करत असत.
माझे बाबा सहा फूट उंच आहेत, असे लहानपणी वर्गमित्राने अभिमानाने सांगितले, की ऐकणा~याचे बाबा सहा फूट एक इंच उंच हमखास निघायचे.
चेंडू्फळीच्या खेळात देशाच्या कप्तानाचा त्रिफळा उडालेला दूरदर्शनवर पाहिला, की गल्लीतही चेंडू्फळी खेळता न येणारा माणूस लगेच म्हणायचा, "फळी सरळ ठेवून खेळला असता तर असे झाले नसते".
देशाच्या पंतप्रधानांनी शेजारच्या देशाच्या पंतप्रधानांबरोबर हस्तांदोलन करतानाचे छायाचित्र वर्तमानपत्रात पाहिले, की माणूस लगेच उद्गारायचा, "अरे, आगीबरोबर खेळू नये, येव्हढेपण कळत नाही?"
"आज काय गंमत झाली माहिती आहे?" असे म्हणून कोणी एखादी गमतीदार घटना सांगायला सुरुवात केली की त्याचे वाक्य मध्येच तोडून "आमच्या कार्यालयात पण काय घडले सांगू?" असे म्हणून ऐकणारा आपली गंमत सांगायचा.
शहरातल्या रस्त्यांवर आपापले ठसे म्हणून नागरीक आवडीप्रमाणे थुंकत, पानाच्या पिचका~या मारत, लघुशंका करत, प्रातर्विधी करत, आणि कचरा टाकत.
सार्वजनिक बसने जाताना विद्यार्थी पु्ढच्या आसनाच्या पाठच्या बाजूवर स्वतःचे नाव चाकूच्या पात्याच्या टोकाने कोरत किंवा न पुसल्या जाणा~या रंगाने लिहित. हेच विद्यार्थी शाळेच्या बाकड्यावरही हाच प्रयोग करत. पुढे प्रेमात पडले की त्या मुलीचे नाव आपल्या नावाबरोबर अशाच पद्धतीने लिहित. पुढेमागे पैसे असले तर प्रसिद्ध स्थळांना भेट देऊन त्या राष्ट्रीय ठेव्यांच्या भिंतींवरही हाच प्रयोग करत. तेव्हढे पैसे गाठीला नसले, तर गावाबाहेर वनभोजनाला जाऊन तिथल्या झाडांच्या बुंध्यांवर आपापली नावे कोरत.
जेव्हा इंटरनेटचा शोध लागला तेव्हा या सवयीचा नवा अविष्कार बघायला मिळू लागला. फेसबूकच्या दुस~याच्या भिंतीवर जाऊन त्यांच्या लिखाणावर ते आपापले शेरे लिहू लागले. त्यांचे ट्वीट आपल्या नावावर पुनः ट्वीट करू लागले. एखाद्या विचारवंताच्या लेखाचे विडंबन करून आपल्या नावावर प्रसिद्ध करू लागले. प्रसिद्ध व्यक्तींच्या नावावर खोटी खाती उघडून नाहीनाही तो मजकूर त्यांच्या नावावर प्रसिद्ध करू लागले. थोड्याशा लोकांना हॅकिंग करता यायचे ते मोठमोठ्या संकेतस्थळांना विद्रूप करू लागले.
स्वतःच्या कर्तुत्वावर आपले स्वतःचे असे काही निर्माण करण्यापेक्षा इतरांच्या निर्मितीवर आपला अनैतिक ठसा मारणे अनेक पटीने सोपे असते, हे सत्य त्या काळी लोकांना कसे उमजले कोण जाणे.

प्रशंसा करायचीय, नावे ठेवायचीयेत, काही विचारायचय, किंवा करायला आणखी चांगले काही सुचत नाहीये, तर क्लिक करा.

संपर्क